Χάρτινη μνήμη / Έμα Χίλι
Είναι τόσο ωραία η αίσθηση της απόλαυσης όταν τελειώνεις ένα μυθιστόρημα που σου έχει αφήσει τόσο γεμάτα συναισθήματα. Συνειδητοποιείς ότι όλη αυτή η αναζήτηση μεταξύ των βιβλίων που διαβάζουμε άξιζε πραγματικά, είχε έναν πολύ ωραίο στόχο. Έτσι ένιωσα όταν διάβασα το μυθιστόρημα Χάρτινη μνήμη (εκδόσεις Μίνωας, 2015) της Έμα Χίλι με πρωτότυπο τίτλο από τα αγγλικά Elizabeth is missing. Αδιαμφισβήτητα, ένα από τα βιβλία του καλοκαιριού.
Αυτό που το κάνει πολύ ενδιαφέρον και πρωτότυπο είναι η ίδια η ηρωίδα του, η Μοντ, η οποία είναι μια ηλικιωμένη γυναίκα που πάσχει από Αλτσχάιμερ και η μόνη της ζωή που μπορεί να θυμηθεί έχει χάρτινη υπόσταση: είναι περιτριγυρισμένη από χαρτάκια σε όλο το σπίτι, σημειώνει εδώ, σημειώνει εκεί, πράγμα που στο τέλος της δημιουργεί πρόβλημα, δεν ξέρει τι έχει γίνει, τι θα γίνει και τι πρέπει να προσέξει. Λίστες για ψώνια, νούμερα τηλεφώνων, σημειώσεις για αυτά που συνέβησαν, η Μόντ, μόνο με τη Χάρτινη Μνήμη της μπορεί να θυμάται.
Πως θα αντιδράσει όμως όταν βρει ένα χαρτάκι που θα γράφει «Η Ελίζαμπεθ εξαφανίστηκε»; Γνωρίζει ότι η Ελίζαμπεθ είναι η καλύτερή της φίλη, όμως δεν θυμάται να έχει γράψει η ίδια αυτό το σημείωμα, αν και το ένστικτό τής λέει πως το έχει σημειώσει η ίδια… Είναι πεπεισμένη ότι η φίλης διατρέχει τεράστιο κίνδυνο, αλλά δεν ξέρει πως να τη βοηθήσει… Αυτή της η εμμονή θα την οδηγήσει να δώσει λύση στην αινιγματική εξαφάνιση της αδελφής της Σούκι λίγο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.
Ένα άλλο εξίσου ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου είναι και το ίδιο το λογοτεχνικό του είδος, γιατί δεν έχουμε να κάνουμε απλά με ένα κοινωνικό μυθιστόρημα. Η πρωτοεμφανιζόμενη Έμα Χίλι δεν περιορίζεται στο φλέγον ζήτημα της απώλειας μνήμης, αλλά αναπτύσει και μια πολύ ενδιαφέρουσα πλοκή μυστηρίου, όπου η πρωταγωνίστρια προσπαθεί να βρει λύση. Η ίδια της η φύση, όμως, δεν τη βοηθά θα θυμηθεί τις ενδείξεις για την επίλυσή του. Υπάρχει πραγματικά μυστήριο ή όλα είναι στο αρρωστημένο μυαλό της Μοντ; Μήπως έχει επηρεαστεί από την ανεξήγητη εξαφάνιση της μεγάλης της αδερφής, που μια μέρα χωρίς κάποιο λόγο έχασαν τα ίχνη της; Τελικά αυτό που συνέβη στην Ελίζαμπεθ μήπως είναι ένα απλό μπέρδεμα;
Η Χάρτινη μνήμη ήταν ένα μυθιστόρημα που απόλαυσα πολύ διαβάζοντάς το. Ακόμη και αρκετές μέρες μετά την ανάγνωσή του, δεν μπορώ να ξεχάσω τη σκηνή που η Μοντ έχει τη λίστα με τα πράγματα που χρειάζεται για το σούπερ μάρκετ. Η λίστα της έλεγε: «Αυγά, γάλα, σοκολάτα». Καθώς πήγαινε να τα αγοράσει έλεγε συνέχεια από μέσα της αυτές τις λέξεις «Αυγά, γάλα, σοκολάτα», «Αυγά, γάλα, σοκολάτα»…«Αυγά, γάλα, σοκολάτα»…και ξανά… «Αυγά, γάλα, σοκολάτα». Ώσπου έφθασε εκεί, θυμόταν αυτές τις λέξεις, αλλά από την εμμονή της να μην τις ξεχάσει, αυτές είχαν πια χάσει τη σημασία τους στο μυαλό της: Δεν θυμόταν με τι μοιάζουν αυτά τα πράγματα που ήθελε. Αγχώθηκε τόσο, που κατέληξε να πάρει πάλι πολλές κομπόστες ροδάκινο, κιας την περίμεναν πολλές από αυτές στο σπίτι από τα ψώνια της προηγούμενης ημέρας.
«Αυγά, γάλα, σοκολάτα. Αυγά, γάλα, σοκολάτα». Λέω τις λέξεις, η αλήθεια όμως είναι ότι δεν μπορώ να θυμηθώ με τι μοιάζουν αυτά τα πράγματα.
Αδιαμφισβήτητο σημάδι που μας αφήνει η ανάγνωσή του βιβλίου, είναι η σημασία της μνήμης στη ζωή μας: Διαβάζοντάς το συνειδητοποιούμε ότι χωρίς την ανάμνηση του παρελθόντος δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τον εαυτό μας στο παρόν.
Τι θα ήμασταν χωρίς τις μνήμες μας; Θα ήμασταν εμείς; Θα είχαμε τα ίδια συναισθήματα για τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν;
Ένα υπέροχο και συγκινητικό βιβλίο που απέσπασε το βραβείο Costa Book Award 2014 ως το καλύτερο μυθιστόρημα της χρονιάς από πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου